سندرم تونل كارپ يا Carpal Tunnel Syndrome
سندرم تونل كارپ شايعترين علت گزگز و خواب رفتگي دستها است كه ناشي از تحت فشار قرار گرفتن عصبي با نام عصب مدين در مچ دست مي باشد . به اين سندرم به طور مخفف CTS هم مي گويند و چون كاربرد آن بسيار رايج است در ادامه مطلب از آن استفاده مي شود.
ساختمان تونل كارپ
در جلوي استخوانهاي مچ دست ، فضاي باريكي وجود دارد كه محل عبور عصب مدين به همراه نه تاندون خم كننده انگشتان مي باشد و توسط ليگامان عرضي مچ دست محصور مي شود . هر عاملي كه باعث افزايش فشار در اين فضا شود CTS را ايجاد مي كند.
علائم و نشانه ها سندرم تونل كارپ
۱-گزگز و خواب رفتگی: به تدريج شروع مي شود و معمولا انگشت شست ، اشاره و مياني را دچار مي كند. در انگشت كوچك احساس نمي شود . در ابتدا گز گز و خواب رفتگي شبانه است و نزديكيهاي صبح بيمار را از خواب بيدار مي كند و وي را مجبور به تكان دادن مكرر دست مي كند. در طي روز هم در حين فعاليتهاي خاصي مانند رانندگي و صحبت كردن با تلفن گز گز و خواب رفتگي مي تواتد آزار دهنده باشد. با پيشرفت بيماري اين حالتها مداومت پيدا مي كند. درد ناشي از CTS گاهي تا شانه نيز احساس مي شود.
۲-ضعف دست: با پيشرفت بيماري عضلات دست خصوصا ماهيچه هاي تشكيل دهنده قاعده شست ضعيف شده و تحليل مي روند. اين امر در كنار بي حسي انگشتان ، باعث افتادن مكرر اجسام از دست يا اشكال در انجام كارهاي ظريف مي شود.
علل و عوامل خطر ساز
هر عاملي كه عصب مدين را در محدوده تونل كارپ تحريك كند يا تحت فشار قرار دهد مي تواند باعث سندرم تونل كارپ يا CTS شود. مانند شكستگي مچ دست يا بيماري روماتيسم مفصلي. در بسياري از موارد يك علت واحد را نمي توان پيدا كرد . در اين موارد معمولا تعدادي از فاكتورهاي خطر ساز كه در ادامه ذكر مي شوند زمينه را براي ابتلا به سي تي اس اماده مي كنند.
۱-عوامل ساختاري(آناتوميك): فضاي تونل كارپ در بعضي از افراد كوچكتر است يا شكستگي يا دررفتگي هاي مچ اين فضا را کوچكتر كرده است.
۲-جنسیت: به علت كوچكتر بودن فضاي تونل كارپ CTS در زنان شايعتر است.
۳- شرايطي كه آسيب پذيري اعصاب را بيشتر مي كنند : مانند ديابت
۴-بيماريهاي التهابی: مانند روماتيسم مفصلي كه باعث التهاب تاندونها و به تبع آن اعمال فشار بيشتر به عصب مدين مي شوند.
۵-تغيير در توازن مايعات بدن: شرايطي مانند حاملگي و يائسگي كه باعث احتباس مايعات در بدن مي شوند مي توانند با افزايش فشار بر عصب مدين باعث CTS شوند. CTS ناشي از حاملگي معمولا بعد از پايان حاملگي بهبود مي يابد.
۶-ساير شرايط طبي: مانند چاقي ، بيماريهاي تيروئيد و نارسايي كليه ،احتمال سي تي اس را زيادتر مي كنند.
۷-فاكتورهاي شغلي: مشاغلي كه مستلزم خم و راست كردن مكرر مچ دست هستنند ، يا استفاده از وسايلي كه ارتعاش ايجاد مي كنند نيز شانس ابتلا به سندرم تونل كارپ را بيشتر مي كنند. نتايج مطالعات در مورد ارتباط بين استفاده زياد از كامپيوتر و ابتلا به CTS متناقض است.
درمان سندرم تونل كارپ
- دارو : داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي مثل ديكلوفناك براي كنترل التهاب استفاده مي شود.
- مچ بند(اسپلينت): براي ثابت نگه داشتن مچ در شب و نيز موقع كار روزانه استفاده مي شود.
- فيزيوتراپي و ليزر درماني
- تزريق كورتيكواستروئيد(كورتون) در فضاي تونل كارپ
- جراحي: در صورتي كه به درمانهاي فوق پاسخ مناسب ندهد ، جراحي صورت مي گيرد كه به صورت باز يا اندوسكوپي انجام مي شود.
