کوررنگی
کوررنگی یک بیماری اختلال ارثی است که در آن فرد قادر به تشخیص یک یا برخی رنگها نمیباشد. سلولهای مخروطی چشم افراد کوررنگ فاقد رنگدانههایی هستند که موجب دیدن رنگها میشوند. به همین دلیل این افراد برخی رنگها را به شکل طیفی از رنگهای خاکستری و سیاه میبینند. بر اساس اطلاعات آماری حدود ۸٪ از مردان و ۰٫۵٪ از زنان دچار یکی از انواع کوررنگی هستند.
کوررنگی انواع مختلفی دارد که شایعترین آنها عدم توانایی در تشخیص رنگ سبز و قرمز از یکدیگر است. داشتن مشکل در تشخیص اینکه جسمی قرمز است یا سبز، یا آبی است یا زرد اصلیترین علامت کوررنگی است. بر خلاف تصور عامه، دید افراد کور رنگ به ندرت خاکستری است. در اصطلاح علمی، توانایی تمیزدادن سه رنگ اولیه، یعنی سرخ و آبی و زرد، از یکدیگر که باعث رؤیت بهنجار رنگهاست سهرنگبینی Trichromacy نام دارد.
کور رنگی ممکن است بر اثر بیماریهای عصب بینایی یا شبکیه نیز رخ دهد. در این موارد، فقط چشمی که مشکل دارد دچار کور رنگی میشود و بیماری در طول زمان تشدید میگردد بطوریکه ممکن است تبدیل به کوررنگی کامل شود که در آن بیمار دیدی خاکستری دارد. این بیماران معمولاً در تشخیص آبی و زرد مشکل دارند.
تشخیص کوررنگی اغلب با استفاده از چارتهای رنگی بنام “صفحات آزمون ایشی هارا ” انجام میشود. در این صفحات اعدادی متشکل از نقطههای رنگی در زمینهای متشکل از نقاطی به رنگ دیگر قرار گرفتهاند که تشخیص آنها برای افراد کوررنگ مشکل است. در صورتیکه مشکلی در دید رنگی بیمار تشخیص داده شود از تستهای دقیق تر استفاده میشود. در این آزمایش تصاویری رنگی به فرد داده میشوند که کنتراست رنگها در هرکدام موجب قابل تشخیص شدن عدد یا شکلی میشود. فرد کوررنگ قادر به تشخیص برخی از این اعداد یا اشکال نخواهد بود. امروزه این اختلال در مدارس اغلب کشورها در کودکان بین ۶ تا ۱۲ سال تشخیص داده میشود.
کور رنگی هیچ درمانی ندارد. تشخیص زودرس کوررنگی میتواند مانع بروز مشکلات آموزشی در کودکان شود. در این صورت بهتر است والدین کودک با معلم او صحبت کنند. بعضی از بیماران از لنزهای مخصوصی استفاده میکنند که هم به صورت لنز تماسی و هم به صورت عینک وجود دارد. در بسیاری موارد بیماران به جای تشخیص رنگ ممکن است ترتیب قرارگیری را بخاطر بسپارند. به عنوان مثال بیمار بخاطر میسپارد که چراغ قرمز همیشه بالای چراغ راهنمایی و چراغ سبز پایین قرار دارد.